22 lipca 2024 roku w
Business Insider Polska ukazał się artykuł dot. pytań prejudycjalnych skierowanych do TSUE przez Sąd Okręgowy w Częstochowie, I Wydział Cywilny, w dniu 31 maja 2024 roku, sygn. akt sygn. akt I C 1226/23, a dotyczących stawki WIBOR i zmiennego oprocentowania stosowanego przez banki w umowach kredytów złotowych. Są to pierwsze pytania prejudycjalne dotyczące ustalenia, czy zapisy umowne dotyczące WIBOR mogą być kwestionowane przez kredytobiorców jako postanowienia niedozwolone i czy możliwa jest
likwidacja WIBOR.
Przypomnijmy treść pytań:
1. Czy art. 1 ust. 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że pozwala on na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR?
2. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze, czy art. 4 ust. 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że pozwala on na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR?
3. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze i drugie, czy art. 3 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że zapisy umowy dotyczące zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR można traktować jako stojące w sprzeczności z wymogami dobrej wiary i powodujące znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta, z uwagi na niewłaściwe poinformowanie konsumenta odnośnie narażenia na ryzyko zmiennej stopy procentowej, w tym w szczególności niewskazaniu, w jaki sposób ustala się wskaźnik referencyjny będący podstawą ustalania zmiennego oprocentowania i jakie wątpliwości są związane z jego nietransparentnością oraz nierównomierny rozkład tego ryzyka na strony umowy?
4. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na wcześniejsze pytania, czy art. 6 ust 1 w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 zdanie 2 oraz art. 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, iż w przypadku uznania za nieuczciwe postanowienia umownego dotyczącego zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR możliwym jest dalsze funkcjonowanie umowy, w której wysokość oprocentowania kwoty kapitału kredytu będzie się opierała na drugim składniku ustalającym wysokość oprocentowania zawartym w umowie, to jest stałej marży banku, co spowoduje zmianę oprocentowania kredytu ze zmiennego na stałe?
Sprawa została zarejestrowana w TSIE pod sygn. akt
C-471/24. Orzeczenia TSUE możemy spodziewać się pod koniec 2025 roku, względnie do półrocza 2026 roku. Nie ulega wątpliwości, że będzie ono kluczowe dla rozstrzygania sporów o WIBOR przez polskie sądy.
„Mecenas Karolina Pilawska ocenia, że w przypadku kredytów złotowych okoliczności dotyczące zawarcia danej umowy kredytu będą miały fundamentalne znaczenie dla wyroków sądów powszechnych.
— Orzeczenie TSUE wyznaczy kierunek dla rozpoznawania sporów o WIBOR. Jeżeli będzie korzystne dla konsumentów, czeka nas fala pozwów nieporównywalna nawet ze sporami frankowymi. Jeżeli TSUE wypowie się negatywnie, może to oznaczać zamknięcie drogi sądowej dla tej grupy kredytobiorców. Bez wątpienia czeka nas przełom, choć orzeczenia TSUE możemy się spodziewać dopiero w perspektywie dwóch lat – ocenia mec. Karolina Pilawska z kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci, która reprezentuje kredytobiorców.
Oczywiście nawet korzystne dla klientów orzeczenie TSUE nie będzie oznaczało automatycznego usuwania wskaźnika WIBOR z umów. Konieczne będzie skierowanie sprawy do sądu. W podobny sposób postępują od lat frankowicze i obecnie w sądach jest ok. 190 tys. spraw tego typu.
Zdaniem Pilawskiej jest duże prawdopodobieństwo, że TSUE przyzna sądom krajowym ogólną możliwość usuwania z umowy kredytu wskaźnika WIBOR. – Przy czym kluczowe może okazać się, w jaki sposób bank informował kredytobiorców o ryzyku związanym z zawarciem umowy kredytu opartego o zmienną stopę procentową. Wydaje się zatem, że w przypadku kredytów złotowych okoliczności dotyczące zawarcia danej umowy kredytu będą miały fundamentalne znaczenie dla wyroku – uważa mec. Pilawska”.
Link do treści artykułu znajdziecie Państwo
TUTAJ.