Sankcja kredytu darmowego przed Sądem Najwyższym – co oznacza zawieszenie sprawy III CZP 15/25?

Sąd Najwyższy nie rozstrzyga, lecz zawiesza – dlaczego to dobra decyzja?

30 lipca 2025 roku Sąd Najwyższy miał odpowiedzieć na pięć kluczowych pytań dotyczących sankcji kredytu darmowego (SKD), wynikającej z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Sprawa o sygnaturze III CZP 15/25 była długo wyczekiwana przez środowisko prawnicze, sądy i samych konsumentów. Jej rozstrzygnięcie miało szansę ujednolicić rozbieżną linię orzeczniczą i wprowadzić przewidywalność w sprawach dotyczących kredytów konsumenckich.

Zamiast podjąć uchwałę, Sąd Najwyższy zawiesił postępowanie do czasu wydania wyroku przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w trzech sprawach prejudycjalnych: C-566/24, C-744/24 i C-831/24.

Co to jest sankcja kredytu darmowego?

Sankcja kredytu darmowego to szczególna instytucja ochrony konsumenta, wynikająca z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Jej zastosowanie oznacza, że kredytobiorca zobowiązany jest do zwrotu jedynie kapitału, bez odsetek, prowizji i innych kosztów, jeśli kredytodawca:

• naruszył obowiązki informacyjne,

• zastosował niedozwolone postanowienia umowne,

• błędnie wyliczył RRSO,

• nieprawidłowo przedstawił całkowity koszt kredytu.

To jedno z najskuteczniejszych narzędzi, które chroni konsumentów przed nieuczciwymi praktykami firm pożyczkowych i banków.

Jakie pytania miały zostać rozstrzygnięte przez Sąd Najwyższy?

1. Czy sąd ma obowiązek z urzędu badać przesłanki zastosowania SKD?
2. Kiedy rozpoczyna się bieg rocznego terminu na złożenie oświadczenia?
3. Czy abuzywność postanowień umowy uzasadnia zastosowanie sankcji?
4. Czy możliwe jest oprocentowanie prowizji jako części kredytu?
5. Czy błędy w RRSO mogą skutkować kredytem darmowym?

Na te pytania nie uzyskaliśmy jeszcze odpowiedzi. Ale odpowiedzi te nie znikną – zadecyduje o nich TSUE, a nie Sąd Najwyższy.

Dlaczego zawieszenie sprawy przez Sąd Najwyższy to dobra wiadomość dla konsumentów?

Zawieszenie postępowania oznacza, że odpowiedzi udzieli Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który od lat znany jest z prokonsumenckiego orzecznictwa. To TSUE:

• wprowadził obowiązek badania klauzul abuzywnych z urzędu,

• uznał, że obowiązki informacyjne mają charakter bezwzględny,

• podkreślił, że konsument nie może ponosić odpowiedzialności za błędy instytucji finansowej.

Dzięki tej decyzji możemy spodziewać się jasnych, jednolitych standardów stosowania sankcji kredytu darmowego we wszystkich sądach w Polsce.

Co dalej ze sprawą sankcji kredytu darmowego?

Teraz wszystko w rękach TSUE. Orzeczenia w sprawach C-566/24, C-744/24 i C-831/24 prawdopodobnie zapadną w 2026 roku i będą miały charakter wiążący dla wszystkich sądów krajowych. To oznacza:

• większą przewidywalność orzeczeń,

• jednolite traktowanie konsumentów w całej Polsce,

• uproszczenie postępowań sądowych dotyczących kredytów konsumenckich.

Jakie znaczenie ma ta decyzja dla konsumentów?

Z punktu widzenia konsumenta, który chce skorzystać z sankcji kredytu darmowego, decyzja Sądu Najwyższego to krok w stronę silniejszej ochrony prawnej. Otwiera bowiem drogę do jednolitej, jasnej wykładni prawa, która nie będzie zależeć od lokalnych różnic w orzecznictwie.

Wierzymy, że TSUE potwierdzi to, co jako pełnomocnicy konsumentów podnosimy od lat:

• że błędne RRSO to nie „pomyłka techniczna”, lecz podstawa do SKD,

• że sąd powinien badać naruszenia niezależnie od inicjatywy konsumenta,

• że kredyt nie może być oprocentowany od prowizji i ukrytych kosztów.

Potrzebujesz pomocy w sprawie kredytu konsumenckiego?

Jeśli posiadasz kredyt gotówkowy lub pożyczkę i podejrzewasz, że Twoja umowa zawiera błędy, nieuczciwe zapisy albo nie otrzymałeś pełnej informacji o kosztach – sankcja kredytu darmowego może być dla Ciebie rozwiązaniem. Nasza kancelaria adwokacka Pilawska Zorski Adwokaci specjalizuje się w sprawach kredytów konsumenckich, reprezentujemy klientów w całej Polsce i oferujemy bezpłatną analizę umowy.

📩 Skontaktuj się z nami:
📞 574 044 974
📧 biuro@pzadwokaci.pl
🌐 www.pzadwokaci.pl

Masz pytania lub potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z naszą kancelarią adwokacką – chętnie doradzimy i przygotujemy dokumenty zgodnie z Twoimi potrzebami. Zachęcamy także do śledzenia naszych profili w mediach społecznościowych: Facebook, Instagram i LinkedIn.