Sankcja kredytu darmowego (SKD) to instytucja prawna, która w najbliższych latach może stać się jednym z najczęściej omawianych tematów przez polskie sądy. Jej wprowadzenie na mocy Ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 roku otworzyło drzwi dla kredytobiorców, którzy mogą domagać się zwrotu kosztów związanych z kredytem konsumenckim, jeśli bank lub inna instytucja finansowa naruszyła wymogi formalne. Dotyczy to sytuacji, gdy kredytobiorca nie został odpowiednio poinformowany o wszystkich kosztach kredytu lub bank nie dostarczył wymaganych dokumentów.
W związku z tym, że coraz więcej konsumentów zaczyna korzystać z przysługujących im praw, polskie sądownictwo czeka nowa fala pozwów, podobna do tej, która miała miejsce w przypadku kredytów frankowych, ponieważ około 90% umów kredytowych może zawierać wady prawne.
Naruszenia i zasady SKD
Prawnicy banków często argumentują, że ewentualne naruszenia są mało istotne i nie wpływają znacząco na zobowiązania kredytobiorców, co miałoby wykluczać zastosowanie sankcji kredytu darmowego. Jednak przepisy Ustawy są jednoznaczne: już sam fakt stwierdzenia naruszenia oznacza, że sankcja kredytu darmowego musi być zastosowana, bez względu na skalę tego naruszenia. Orzecznictwo polskich sądów jest na razie niejednolite, dlatego pełne zrozumienie oraz wdrożenie tego mechanizmu może wymagać interwencji na poziomie europejskim.
Rola TSUE
W roku 2024 polskie sądy złożyły kilkanaście pytań prejudycjalnych do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), które mają na celu rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących stosowania sankcji kredytu darmowego w polskim prawie. Decyzje TSUE będą kluczowe dla kształtowania linii orzeczniczej w Polsce i mogą przyspieszyć procesy sądowe, nadając im jednolity charakter.
Sąd Okręgowy w Krakowie: Kluczowe pytania do TSUE
Jedną z kluczowych spraw, w której pojawiają się pytania dotyczące sankcji kredytu darmowego, jest postępowanie toczące się przed Sądem Okręgowym w Krakowie (sygn. akt C-71/24). Sąd skierował do TSUE dwa pytania, które mogą wpłynąć na większość umów kredytowych zawartych w Polsce.
Pierwsze pytanie dotyczy tzw. kredytowanej prowizji, czyli praktyki, w której bank nalicza odsetki nie tylko od kwoty udostępnionej kredytobiorcy, ale również od prowizji, którą pobiera za udzielenie kredytu. Przykładowo, jeśli kredyt opiewa na kwotę 120 tys. PLN, a kredytobiorca otrzymał faktycznie 115 tys. PLN (po odjęciu 5 tys. PLN prowizji), bank nalicza odsetki od całej kwoty 120 tys. PLN.
Drugie pytanie związane jest z obowiązkami informacyjnymi banku wobec kredytobiorcy. Zgodnie z art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2008/48/WE, instytucje finansowe muszą jasno informować konsumentów o wszystkich kosztach kredytu. W omawianym przypadku bank naliczył odsetki zarówno od kwoty faktycznie udostępnionej, jak i prowizji, jednak nie poinformował konsumenta o tej praktyce. To rodzi pytanie o zgodność takich działań z unijnymi przepisami.
Podsumowanie
Instytucja sankcji kredytu darmowego z pewnością stanie się w najbliższych latach przedmiotem wielu sporów sądowych. Konsumenci, którzy podejmują walkę z bankami, mają coraz większe szanse na odzyskanie kosztów związanych z kredytami konsumenckimi. Z kolei decyzje TSUE będą miały ogromny wpływ na przyszłe orzecznictwo w Polsce, a także na to, jak prawnicy będą doradzać swoim klientom w tego typu sprawach.
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie kredytów gotówkowych i chcesz dowiedzieć się, czy możesz skorzystać z sankcji kredytu darmowego, skontaktuj się z nami. Sankcja kredytu darmowego kancelaria to nasza specjalizacja, a doświadczenie naszej kancelarii adwokackiej w prowadzeniu takich spraw pozwala nam walczyć o prawa konsumentów.
TUTAJ znajdziecie Państwo wzory wniosków o wydanie dokumentów – sankcja kredytu darmowego wzór, m.in. sankcja kredytu darmowego Alior Bank S.A., sankcja kredytu darmowego PKO BP S.A., sankcja kredytu darmowego Bank Millennium S.A., sankcja kredytu darmowego Santander Bank Polska S.A., sankcja kredytu darmowego Provident Polska S.A.
Link do pełnej treści pytań prejudycjalnych znajdziecie Państwo pod linkiem – Pytania prejudycjalne – C-71:24. Dane dotyczące sprawy w TSUE znajdziecie Państwo TUTAJ.
Zachęcamy Państwa do śledzenia dedykowanego profilu naszej kancelarii adwokackiej poświeconego instytucji sankcji kredytu darmowego.
Na naszym blogu możecie Państwo przeczytać artykuł o sankcji kredytu darmowego.