SANKCJA KREDYTU DARMOWEGO (SKD)

Tak, sankcje kredytu darmowego mogą znaleźć zastosowanie także do części umów kredytów hipotecznych. Chodzi o umowy kredytowe zawierane w okresie po 18 grudnia 2011 roku do 21 lipca 2017 roku. W konsekwencji cześć umów hipotecznych złotowych właśnie na podstawie sankcji darmowego kredytu hipotecznego może zostać zakwestionowana przed sądem i wówczas kredytobiorca będzie zobowiązany zwrócić bankowi tylko kwotę udostępnionego kapitału kredytu (bez odsetek). Co istotne, spłata będzie odbywała się w ratach. Więcej informacji dot. tego zagadnienia udzieli prawnik od kredytów hipotecznych.

Z SKD najczęściej korzystają kredytobiorcy, którzy spłacają jeszcze swoje kredyty i zależy im na obniżeniu raty kredytu (czasami nawet o połowę). Uwzględnienie roszczeń skutkuje tym, że kredytobiorca jest zobowiązany oddać wyłącznie kwotę kapitału, bez żadnych odsetek czy innych opłat. W efekcie taki kredyt czy pożyczka stają się darmowe.

Co istotne, w trakcie trwania procesu sądowego kredytobiorca może domagać się zabezpieczenia, czyli wydania przez Sąd postanowienia zwalniającego z obowiązku płacenia raty kredytu lub pożyczki w całości albo w części (w zależności od stanu faktycznego sprawy). Sąd rozstrzyga wniosek o udzielenie zabezpieczenia w ciągu kilku tygodni od złożenia pozwu.

Niemniej także kredytobiorcy, którzy już całkowicie wykonali swoje umowy, również mogą odzyskać nadpłacone pieniądze. W ich przypadku skorzystanie z uprawnień konsumenckich zostało przez ustawodawcę ograniczone czasowo, ponieważ mają rok na zgłoszenie bankowi czy instytucji pożyczkowej swoich zastrzeżeń do umowy. Na marginesie warto dodać, że na tym polu toczą się dyskusje, co należy uznać za wykonanie umowy, ale wydaje się, że będzie to ostatnia podjęta czynność, czyli np. zwrot weksla, zapłata ostatniej raty czy zwrot przez bank prowizji za dokonanie wcześniejszej spłaty.

Sprawę należy rozpocząć od przeprowadzenia gruntownej analizy umowy kredytu lub pożyczki. W naszej kancelarii frankowej analiza jest całkowicie bezpłatna. Jeżeli analiza potwierdzi wadliwość umowy, można przejść do kolejnych kroków.

Pierwszym i obowiązkowym krokiem jest wysłanie do banku Oświadczenia o skorzystaniu z Sankcji kredytu darmowego (SKD), gdzie należy wskazać jakie zarzuty podnosimy wobec zawartej umowy. Kredytobiorca powinien wysłać Oświadczenie z dowodem nadania i zwrotnym potwierdzeniem odbioru albo złożyć bezpośrednio w oddziale banku. W sytuacji, w której umowa kredytu została zawarta przez kilku kredytobiorców, takie oświadczenie musi być wysłane przez wszystkich.

Kolejny krok to zebranie odpowiedniej dokumentacji. Do wszczęcia procesu niezbędne jest zaświadczenie, o które należy wnioskować w banku. Gotowe wnioski o wydanie dokumentacji znajdują się tutaj:…. W zaświadczeniu przede wszystkim musi znaleźć się informacja o uruchomieniu kredytu lub pożyczki, historia spłaty rat z uwzględnieniem raty kapitałowej i odsetkowej, oraz historia oprocentowania. Te dokumenty razem z Oświadczeniem o skorzystaniu z Sankcji kredytu darmowego są obowiązkowym dowodem w sprawie sądowej.

Sprawa sądowa rozpoczyna się od złożenia pozwu, który warto, aby został przygotowany przez adwokat Warszawa. Pozew może zostać skierowany do sądu właściwego ze względu na siedzibę banku lub instytucji pożyczkowej albo ze względu na miejsce zamieszkania kredytobiorcy. Wybór zależy od indywidualnej sytuacji konsumenta i wymaga ustalenia z kancelarią.

W pozwie dochodzimy 2 roszczeń: roszczenia o zapłatę z tytułu zawyżonych rat kredytu czy pożyczki, a także roszczenia o ustalenie, że nasz umowa jest objęta sankcją kredytu darmowego, dzięki czemu obniżamy raty zobowiązania.

Sąd powinien badać zarzuty co do umowy de facto bez przeprowadzania szerszego postępowania dowodowego, ponieważ jeżeli chodzi o tego rodzaju sprawy, to zarzuty dotyczą samej umowy, ale sędziowie chcą jednak przesłuchiwać kredytobiorców i to robią. Z reguły pytania dotyczą właśnie celu takiej pożyczki czy kredytu, ponieważ sąd chce zweryfikować, czy aby na pewno przysługuje nam status konsumenta, który jest warunkiem koniecznym, aby powołać się na sankcję kredytu darmowego. Proces cywilny jest procesem pisemnym, więc zdecydowana większość czynności odbywa się pisemnie. Natomiast de facto ostatni etap sprawy to rozprawa, podczas której Sąd przesłuchuje kredytobiorcę jako stronę procesu. Po rozprawie Sąd wydaje wyrok w I instancji.

Od takiego wyroku zarówno kredytobiorcy, jak i bankowi przysługuje apelacja do Sądu II instancji. Niemniej, aby móc złożyć apelację, sąd musi sporządzić pisemne uzasadnienie swojego wyroku. Na wniosek o takie uzasadnienie jest 7 dni od wyroku. Po doręczeniu wyroku z tym pisemnym uzasadnieniem jest 14 dni na wniesienie apelacji.

Następnie sprawa trafia do II instancji, gdzie po kilku miesiącach odbywa się rozprawa apelacyjna, podczas której sąd bada, czy sąd I instancji wydał prawidłowy wyrok. II instancja kończy się wyrokiem, który w odróżnieniu od wyroku I instancji jest już PRAWOMOCNY I WYKONALNY, czyli można go egzekwować. Wówczas następuje rozliczenie z bankiem.

Czas trwania tego rodzaju postępowań jest zdecydowanie krótszy niż chociażby w tzw. sprawach frankowych. W większości przypadków takie sprawy trafiają do sądów rejonowych, gdzie możemy oczekiwać szybszej ścieżki. Średnio takie procesy trwają 1-2 lata. W przypadku wygranej konsument oprócz dochodzonej kwoty otrzyma także odsetki ustawowe za opóźnienie, które aktualnie wynoszą 11,25% w skali roku i są naliczane od dochodzonej kwoty.

W polskiej sprawie dotyczącej sankcji kredytu darmowego (SKD) w 2024 roku stanowisko miał zająć Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Sprawa dotyczyła wypowiedzianej umowy Profi Credit Polska S.A. (ten podmiot pozwał klienta) i była zarejestrowana pod sygn. akt C-678/22. Sąd Rejonowy dla Krakowa – Podgórza w Krakowie w dniu 3 listopada 2022 roku skierował pytanie prejudycjalne, w którym zapytał, czy umowa o kredyt konsumencki może zawierać postanowienia przewidujące oprocentowanie nie tylko kwoty faktycznie wypłaconej kredytobiorcy, ale również pozaodsetkowych kosztów kredytu (czyli właśnie prowizji i innych opłat, które nie są składnikami wypłaconej konsumentowi kwoty kredytu). Orzeczenie było bardzo wyczekiwane, jednakże sprawa została umorzona. Profi Credit Polska S.A. cofnął powództwo, zapewne w obawie o rozstrzygnięcie TSUE, które prawdopodobnie byłoby korzystne dla konsumentów.

Kolejne pytanie prejudycjalne dotyczące Sankcji kredytu darmowego zostało skierowane do TSUE 12 stycznia 2024 roku przez Sąd Okręgowy w Krakowie, I Wydział Cywilny. Sprawa ta została zarejestrowana pod sygn. akt C-71/24. W pierwszym pytaniu polski sąd krajowy zapytał TSUE, czy dopuszczalna jest praktyka zawierania w umowach kredytu konsumenckiego postanowień przewidujących obowiązek zapłaty przez konsumenta odsetek kapitałowych obliczonych nie tylko od faktycznie wypłaconej konsumentowi kwoty kredytu, ale również od pozaodsetkowych kosztów kredytu, które są kredytowane przez bank (co do zasady kredytowana prowizja). Z kolei drugie pytanie prejudycjalne dotyczy obowiązku informacyjnego ciążącego na kredytodawcy i sprowadza się do ustalenia przez TSUE, czy dopuszczalna jest praktyka, w której umowa kredytu konsumenckiego zawiera zapis o wysokości oprocentowania oraz wyrażoną kwotowo wysokość skapitalizowanych odsetek, które zobowiązany jest zapłacić konsument bez jednoczesnego poinformowania go o tym, że podstawą wyliczenia wysokości odsetek nie jest kwota faktycznie mu wypłacona, tylko kwota kredytu obejmująca kredytowane koszty (np. prowizję, składki ubezpieczeniowe).

1. Umowa kredytu lub pożyczki wraz z aneksami (jeżeli były zawierane).
2. Zaświadczenie o:
   1. wysokości spłaconego kapitału oraz odsetek wynikających z zawartej Umowy, a także kwoty wszelkich uiszczonych kosztów związanych z Umową, w tym opłat oraz prowizji, kosztów zabezpieczeń i ubezpieczeń, z uwzględnieniem tytułu, daty oraz wysokości danej wpłaty;
   2. wysokości spłaconego kapitału oraz odsetek, a także dodatkowych kosztów związanych z umową w rozbiciu na poszczególne miesięczne raty kapitałowo – odsetkowe i z uwzględnieniem salda kredytu przed spłatą poszczególnych rat, z uwzględnieniem tytułu, daty oraz wysokości danej wpłaty;
   3. wysokości kapitału i odsetek pozostałych do spłaty zgodnie z terminami wynikającymi z umowy lub doręczonym harmonogramem;
   4. ewentualnej dacie zakończenia trwania Umowy (w przypadku spłaconego kredytu lub pożyczki).
3. Oświadczenie o skorzystaniu z Sankcji kredytu darmowego (SKD) wysłane do banku lub instytucji pozabankowej z dowodem nadania i zwrotnym potwierdzeniem odbioru.