Frankowicze ponownie w TSUE. 1 sierpnia 2024 roku w serwisie Prawo.pl ukazał się artykuł dot. pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Krakowie do TSUE, a dotyczących zasadności stosowania teorii dwóch kondykcji z komentarzem adw. Karoliny Pilawskiej.

Sąd Okręgowy w Krakowie postanowieniem z dnia 22 kwietnia 2024 roku skierował 3 pytania prejudycjalne do TSUE o następującej treści:

1. Czy art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich sprzeciwia się orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym w razie stwierdzenia nieuczciwego warunku w umowie; w szczególności umowie kredytu zawartej z konsumentem i będącego tego skutkiem unieważnienia umowy; w szczególności unieważnienia umowy kredytu, konsument jest obowiązany do zwrotu na rzecz przedsiębiorcy całej nominalnej kwoty kredytu otrzymanej od przedsiębiorcy w wykonaniu nieważnej umowy bez względu na wysokość spłat dokonanych przez konsumenta w wykonaniu tej umowy i bez względu na rzeczywistą wysokość kwoty pozostałej do spłaty zaś przedsiębiorca jest uprawiony do żądania od konsumenta zwrotu całej nominalnej kwoty kredytu wypłaconej na rzecz konsumenta w wykonaniu nieważnej umowy bez względu na wysokość spłat dokonanych przez konsumenta w wykonaniu tej umowy i bez względu na rzeczywistą wysokość kwoty pozostałej do spłaty?

2. Czy art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich sprzeciwia się orzecznictwu krajowemu, zgodnie z którym sąd krajowy przy rozpoznawaniu sprawy o zwrot świadczeń spełnionych przez przedsiębiorcę na rzecz konsumenta w wykonaniu nieważnej umowy kredytu jest obowiązany zasądzić na rzecz przedsiębiorcy całość kwoty wypłaconej przez niego na rzecz konsumenta w wykonaniu nieważnej umowy kredytu bez względu na to czy konsument nadal pozostaje dłużnikiem przedsiębiorcy i bez względu na wysokość świadczeń spełnionych przez konsumenta na rzecz przedsiębiorcy w wykonaniu nieważnej umowy kredytu?

3. Czy art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich sprzeciwia się takiej regulacji prawa krajowego, zgodnie z którą sąd krajowy w razie uznania powództwa przez konsumenta w sprawie wytoczonej przez przedsiębiorcę jest zobowiązany z urzędu nadać wyrokowi zasądzającemu roszczenie rygor natychmiastowej wykonalności?

​Pierwsze dwa pytania sprowadzają się więc do oceny zaaprobowanej w orzecznictwie Sądu Najwyższego zasady rozliczeń wzajemnych świadczeń stron nieważnej umowy na zasadzie dwóch kondykcji, natomiast pytanie trzecie ma na celu rozstrzygnięcie, czy w przypadku uznania przez konsumenta roszczenia dopuszczalne jest nadanie takiemu wyrokowi klauzuli natychmiastowej wykonalności.

„Nie wiem czy TSUE zechce pochylić się nad tym pytaniem. Uważam, że jest ono błędnie zaadresowane, a problem leży gdzie indziej. Brakuje pytania o to, czy zgodne z unijnymi przepisami jest procedowanie oraz wydawanie wyroku w sprawie z powództwa przedsiębiorcy o zwrot nienależnego świadczenia przy uznaniu umowy za nieważną, jeżeli w pierwszym procesie z powództwa kredytobiorcy bank stoi na stanowisku, że umowa jest ważna i winna być wykonywana. Na miejscu Sądu Okręgowego w Krakowie skupiłbym się przede wszystkim na tym aspekcie. Pamiętajmy bowiem, że banki zajmują w dwóch procesach dotyczących tej samej umowy stanowiska zgoła odmienne – w procesie z powództwa konsumenta broni się tym, że umowa jest ważna, a w procesie przeciwko konsumentowi wskazuje już, że umowa jest nieważna i żąda zwrotu środków – komentuje Karolina Pilawska, adwokat, partner w Kancelarii Prawnej Pilawska Zorski Adwokaci”

Warto dodać, że zgodnie z teorią dwóch kondykcji, zaaprobowaną ostateczne przez Sąd Najwyższy w uchwale frankowej z 25 kwietnia 2024 roku, sygn. akt III CZP 25/22, każdej ze stron, czyli kredytobiorcy i bankowi przysługują dwa odrębne roszczenia o zapłatę w wyniku uznania danej umowy kredytu za nieważną. Powszechne stosowanie przez sądy tej teorii jest jednym z ważniejszym osiągnięć pomocy Frankowiczom, którą świadczymy się od 2016 roku.

Sprawa została zarejestrowana w TSUE pod sygn. akt C-396/24.

Link do treści artykułu znajdziecie Państwo TUTAJ.